Rezerwy dewizowe i fundusze własne

Rezerwy dewizowe

Dzięki rezerwom dewizowym Europejski Bank Centralny ma wystarczające zasoby płynności, żeby móc w razie potrzeby prowadzić operacje walutowe. Te rezerwy zostały utworzone z aktywów przekazanych do EBC przez krajowe banki centralne ze strefy euro 1 stycznia 1999, z chwilą rozpoczęcia trzeciego etapu unii gospodarczej i walutowej.

Zarządzając rezerwami dewizowymi, EBC stara się osiągnąć potrójny cel: płynność, bezpieczeństwo i zwrot z inwestycji, w tej właśnie kolejności.

W skład portfela rezerw dewizowych EBC wchodzą: dolary amerykańskie, jeny, renminbi, złoto i specjalne prawa ciągnienia. Struktura rezerw zmienia się w czasie zależnie od aktualnej wartości rynkowej zainwestowanych aktywów oraz od prowadzonych przez EBC operacji na walutach obcych i złocie.

Zarządzaniem rezerwami w dolarach amerykańskich, jenach i renminbi zajmują się sam EBC oraz zainteresowane krajowe banki centralne, występujące jako jego przedstawiciele. Krajowe banki centralne mogą prowadzić działania operacyjne w tym zakresie wspólnie. Zazwyczaj zarządzają w imieniu EBC – samodzielnie bądź wspólnie – tylko jednym portfelem dolarowym lub jenowym.

Przy sprzedaży złota EBC ściśle przestrzega umowy banków centralnych w sprawie złota oraz wspólnego oświadczenia w sprawie złota, których jest sygnatariuszem (zob. link do komunikatów prasowych).

Aktualne dane dotyczące oficjalnych aktywów rezerwowych znajdują się w zestawieniu rezerw międzynarodowych.

Więcej informacji można znaleźć w statystyce rezerw międzynarodowych.

• „Trends in central banks’ foreign currency reserves and the case of the ECB”, Economic Bulletin, nr 7, EBC, listopad 2019
• „Portfolio management at the ECB”, Monthly Bulletin, EBC, kwiecień 2006
• „Foreign exchange reserves and operations of the Eurosystem”, Monthly Bulletin, EBC, styczeń 2000 

Akty prawne

Akty prawne EBC dotyczące rezerw dewizowych, w wersji opublikowanej w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej, są dostępne w sekcji EBC na portalu EUR-Lex.

Komunikaty prasowe

Komunikaty prasowe dotyczące sprzedaży złota przez EBC oraz wspólne oświadczenie w sprawie złota są dostępne na stronie internetowej EBC w części Aktualności i publikacje.

Źródło zewnętrzne

Wytyczne MFW dotyczące zarządzania rezerwami dewizowymi (Guidelines for Foreign Exchange Reserve Management), 20 września 2001

Fundusze własne

Portfel funduszy własnych EBC generuje dochody na pokrycie kosztów operacyjnych niezwiązanych z realizacją zadań nadzorczych. Jest inwestowany w aktywa nominowane w euro, w ramach limitów wynikających z zasad kontroli ryzyka. Przy zarządzaniu portfelem funduszy własnych EBC uwzględnia także czynniki ryzyka związane ze zmianą klimatu.

W ramach portfela funduszy własnych inwestowane są przede wszystkim:

• opłacony kapitał EBC
• kwoty odłożone w ogólnym funduszu rezerwowym i rezerwie celowej na ryzyka finansowe.

Wielkość portfela funduszy własnych nie musi odpowiadać łącznej kwocie opłaconego kapitału EBC, ogólnego funduszu rezerwowego i rezerwy celowej na ryzyka finansowe. Jest tak głównie dlatego, że EBC reinwestuje przychody odsetkowe, papiery wartościowe wycenia według cen rynkowych oraz zmienia poziom ogólnego funduszu rezerwowego i rezerwy celowej na ryzyka finansowe.

Szczegółowe dane przedstawia roczny raport finansowy, publikowany jako część raportu rocznego EBC.

Zarządzanie ryzykiem

Odpowiednia alokacja rezerw dewizowych i efektywne zarządzanie nimi pomagają uzyskać płynność potrzebną do wykonywania zadań polityki pieniężnej, a jednocześnie pozwalają ograniczyć do minimum koszty utrzymywania rezerw. W osiągnięciu tych celów pomaga także zarządzanie ryzykiem, obejmujące kontrolowanie poziomu narażenia na ryzyko finansowe.

EBC jest również bezpośrednio odpowiedzialny za zarządzanie ryzykiem związanym ze swoimi portfelami inwestycyjnymi, w tym portfelami rezerw dewizowych i funduszy własnych. Zarządzanie ryzykiem finansowym ponoszonym przez EBC i monitorowanie tego ryzyka (czym zajmuje się sam EBC lub działające w jego imieniu krajowe banki centralne z Eurosystemu) dotyczy ryzyka rynkowego, kredytowego i płynnościowego. Obejmuje cztery rodzaje działań:

• wyznaczanie limitów ryzyka kredytowego i rynkowego
• zapewnienie zgodności z odpowiednimi wymogami
• pomiar wielkości narażenia na ryzyko i wyników w zakresie zarządzania nim oraz odnośną sprawozdawczość
• strategiczną alokację aktywów.

Kluczowym elementem działalności inwestycyjnej EBC jest niezależna sprawozdawczość w zakresie ryzyka i wyników. Żeby uniknąć potencjalnego konfliktu interesów, za ryzyko finansowe związane z zarządzaniem portfelami odpowiada Dyrekcja ds. Zarządzania Ryzykiem, która podlega bezpośrednio Zarządowi.